GIPS en lespakket
Gehandicapten Informatie Project Scholen.
Gips en het lespakket
GIPS is de afkorting van Gehandicapten Informatie Project Scholen, een landelijk ontwikkeld project waar wij soms een eigen invulling aan hebben gegeven. Het GIPS is een activiteit van platform gehandicapten Zedje ( gemeente Molenlanden) en PG-VHL (Platform Gehandicapten beleid Vijfheerenlanden) Het is een bewustwordingsproject voor leerlingen van de groepen 6, 7 of 8 van de basisscholen. We hebben ons beperkt tot mensen met een motorische, visuele of auditieve beperking en ons doel is een steentje bij te dragen aan de integratie van gehandicapten en niet-gehandicapten.
Informatie over het programma:
Het programma duurt ongeveer twee uur en bestaat uit de volgende onderdelen:
• Een korte introductie
• Een opdrachtenspel
• Een gesprek met de leerlingen
De uitvoering:
Vooraf zetten een paar medewerkers het opdrachtenspel klaar in het gymlokaal of het speel-leerlokaal. Er zijn van het GIPS drie/vier/vijf medewerkers aanwezig, onder wie minimaal twee mensen met een beperking.
De introductie.
De leerlingen komen binnen en gaan in een kring op de grond zitten. Een van de medewerkers heeft de leiding. Hij/zij heet de leerlingen welkom, er volgt een korte voorstellingsronde en het spel wordt uitgelegd. Daarna gaan de leerlingen in tweetallen het spel spelen.
Het opdrachtenspel.
In het lokaal liggen 40 genummerde opdrachten in een cirkel of vierkant. Elke leerling heeft een formulier waarop dezelfde opdrachten staan, soms moeten ze wat invullen, soms moeten ze wat doen. Doel is dat de leerlingen nadenken of ervaren wat het betekent een fysieke beperking te hebben. Elk tweetal begint bij een verschillend opdracht, als ze klaar zijn met de opdracht gooien ze met een dobbelsteen en gaan naar de volgende opdracht. Ze maken rondes, bij de tweede ronde slaan ze de opdrachten die ze gedaan hebben over. Ze zijn ongeveer drie kwartier met het spel bezig.
De opdrachten.
Er zijn opdrachten over doven en slechthorenden. Bijv. ‘gebaren oefenen’ , ‘het vingeralfabet’, ‘de vraag waar je op moet letten als je met doven en slechthorenden praat’, er staat een flitswekker enz. Als een dove of slechthorende in persoon aanwezig is, oefent hij/zij met de kinderen. Het is bijzonder om te zien hoe snel de meeste leerlingen met de dove of slechthorende medewerker communiceren.
Opdrachten over motorische beperkingen zijn o.a. ‘een stukje rijden in een rolstoel’, ‘proberen met een spalk om de arm een t-shirt aantrekken’, ‘damstenen verschuiven met een hoofdspriet’ enz.
Opdrachten over een visuele beperking zijn o.a. geblinddoekt lopen met een taststok, voelen welke voorwerpen in zakjes zitten, rondlopen met een bril die kokerzicht of staar simuleert , braille ontcijferen enz. Ook zijn er vragen over geschikte beroepen en mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding voor mensen met een beperking en opdrachten die ingaan op de omgang tussen gehandicapten en niet-gehandicapten. In de loop der jaren zijn een paar vragen toegevoegd over ‘stotteren’ en ‘astma’ omdat we regelmatig leerlingen tegen kwamen die hier last van hadden.
Kringgesprek
Na het opdrachtenspel volgt het kringgesprek, dat meestal in de in de klas gehouden wordt. De eerste vraag is meestal ‘hoe ze het spel gevonden hebben’. De reacties zijn altijd positief, vooral het rolstoel rijden en het lopen met de taststok scoren hoog. De volgende vraag is meestal of ze ook wat geleerd hebben. Ook dan gaan veel vingers omhoog en horen we o.a. dat ze niet wisten waar ze waren toen ze met de taststok liepen, dat dat best eng was, dat het lastig was om het t-shirt aan te trekken met een stijve arm enz. Hierna krijgen de leerlingen de kans vragen te stellen aan de mensen met een beperking die aanwezig zijn. Daar wordt meestal dankbaar gebruik van gemaakt. Er wordt naar heel praktische zaken gevraagd, bijv. ‘hoe zoek jij je kleren uit’ tot ‘hoe ga jij naar de w.c.’ maar ook vragen als ‘word je wel eens gepest omdat je er anders uitziet’ en ‘vind je het rot dat je gehandicapt bent’. De medewerkers kunnen zelf bepalen hoe ver ze willen gaan in het beantwoorden van de vragen.
Soms ontstaan waardevolle gesprekken.
Het lukt bijna nooit bij elk bezoek medewerkers met alle drie de beperkingen in persoon aanwezig te laten zijn, daarom hebben 2 dvd’s laten maken. Op één dvd laat een blinde medewerker iets zien uit zijn dagelijks leven, zijn werk en zijn vrijetijdsbesteding; op de andere dvd komen auditief gehandicapten aan het woord. Er wordt niets uitgelegd, alleen getoond en onze ervaring is dat het veel vragen losmaakt. De dvd’s zijn een goed alternatief als iemand met die bepaalde beperking niet in persoon aanwezig is.Het kringgesprek duurt ook ongeveer drie kwartier.
De groepen.
We gaan naar groep 6,7 of 8. De school bepaalt welke groep meedoet. Heeft een school gekozen voor groep 6 dan gaan we elk jaar naar groep 6. Om het leeftijdsverschil zo klein mogelijk te maken bezoeken we de scholen die voor groep 6 gekozen hebben zoveel mogelijk in het voorjaar; de groepen 7 en 8 bezoeken we in het najaar. Wij houden het bezoekrooster bij.
De medewerkers.
We hebben ca. 20 medewerkers, gehandicapten en niet-gehandicapten. De medewerkers die niet gehandicapt zijn vervoeren het spelmateriaal en zo mogelijk ook de medewerkers die niet zelf kunnen rijden. Ook assisteren ze de leerlingen tijdens het spel. We hebben vrijwilligers met een motorische beperking, o.a. rolstoelers, mensen met reuma en verlammingen als gevolg van een herseninfarct. We hebben mensen met een auditieve beperking, we werken zonder tolk, want bij de slager is er ook geen tolk. Wel zorgen we dat er altijd iemand aanwezig is die ervaring heeft met doven. Helaas hebben we momenteel nog maar één persoon met een visuele beperking die beperkt inzetbaar is, omdat hij momenteel een baan heeft als fietsenmaker.
Op het ogenblik zijn wij op zoek naar nieuwe medewerkers met en zonder beperking.
Tot slot.
We zijn in 2003 begonnen en we bereiken per jaar ruim 500 leerlingen. We weten dat die leerlingen er thuis over vertellen, omdat ouders ons op straat aanspreken en ook op diverse verjaardagsvisites erover wordt gepraat. Leerkrachten zijn blij met ons bezoek, want, zeggen ze, het heeft meer effect dan 10 lessen van ons. Er wordt op scholen over nagepraat en soms krijgen we verwerkingsopdrachten toegestuurd. Dan weten leerlingen ons te verrassen met bijv., tekeningen die ze voor John, onze blinde medewerker, gemaakt hebben. In plaats van potloden is dan lijm gebruikt. Medewerkers worden soms door leerlingen aangesproken in het eigen dorp maar ook tijdens het winkelen in Gorinchem en Vianen: gewoon even vragen hoe het gaat.
Kortom: wij zijn overtuigd van nut en noodzaak van het project: jong geleerd is, hopen we, oud gedaan.
Meedoen als medewerker/ vrijwilliger.
In het najaar (oktober/november) en in het voorjaar (februari/maart/april) worden scholen bezocht. Hiervoor wordt een planning gemaakt waarbij vermeld wordt welke datum, dagdeel, school, groep bezocht gaat worden. Daarna wordt er aan de vrijwilligers gevraagd om aan te geven wanneer zij mee willen helpen. Aan de hand van de aanmeldingen wordt dan een rooster gemaakt. Eventuele gemaakte reiskosten kunnen worden vergoed.
Mocht dit lange verhaal uw belangstelling gewekt hebben, dan nodig ik u van harte uit een bezoek bij te wonen. In november werden de scholen in Leerbroek, Ameide (2 scholen), Hoornaar en Meerkerk bezocht. Het rooster met de data, tijden in 2023 en de adressen zal dan naar u gestuurd worden. Ik hoop dat u dan een keuze kan maken om een keer mee te kijken. Indien u nog vragen heeft dan kunt u mij ook bellen.
Mijn nummer is 06-82820909
Siska Gieliscoördinator GIPS
E-mail: SiskaGielis@gmail.com
Hieronder nog een leuk artikel over het GIPS-project in AD Rivierenland: